Ponad 300 tysięcy zwiedzających, nagroda za najlepszy projekt ekspozycji, pogłębienie współpracy gospodarczej – to efekt polskiej obecności na Astana EXPO 2017.
Wieczorny pokaz sztucznych ogni oraz koncert kazachstańskich gwiazd zakończył trwającą od 10 czerwca do 10 września 2017 roku Wystawę EXPO. Udział w niej wzięło 115 państw i kilkanaście organizacji międzynarodowych. Polska zbudowała koncepcję swego udziału w EXPO, którego tematem przewodnim jest „Energia Przyszłości”, w oparciu o hasło: „Creative people, smart energy”. Głównym celem zaangażowania w astańskie EXPO było wzmocnienie kontaktów gospodarczych Polski z Kazachstanem, gospodarzem Wystawy oraz całym rejonem Azji Centralnej – w szczególności w zakresie wspierania polskich przedsiębiorców w poszukiwaniu nowych rynków zbytu oraz budowaniu trwałych relacji handlowych.
Głównymi celami polskiego udziału w EXPO było wzmocnienie kontaktów gospodarczych Polski z Kazachstanem, gospodarzem Wystawy oraz całym rejonem Azji Centralnej, w szczególności w zakresie wspierania polskich przedsiębiorców w poszukiwaniu nowych rynków zbytu oraz budowaniu trwałych relacji handlowych, a także w zakresie współpracy naukowej, w szczególności w następujących obszarach: czyste technologie węglowe, nowoczesne technologie wydobywcze, przyszłość technologii wytwarzania energii z węgla, technologie związane z biomasą i wytwarzaniem energii z odpadów pochodzenia zwierzęcego i roślinnego, innowacyjne maszyny i urządzenia górnicze, digitalizacja rynku energii, miasto przyszłości: „klastry energetyczne”, elektromobilność, budynki przyszłości, rewitalizacja terenów poprzemysłowych.
Promocja polskich rozwiązań w obszarze ochrony środowiska
Problematyka ochrony przyrody, w tym tematyka zalesiania (ze względu na warunki klimatyczne i środowiskowe Kazachstanu) to obszary, które szczególnie interesowały stronę kazachską. Polska podzieliła się swoimi doświadczeniami w tych dziedzinach podczas zorganizowanej 5 lipca 2017 r. konferencji z udziałem przedstawicieli Ministerstwa Środowiska i Dyrekcji Generalnej Lasów Państwowych. Tematyka konferencji dotyczyła technologii zalesiania oraz leśnych gospodarstw węglowych.
6 lipca 2017 r. Astana zazieleniła się – był to Polski Dzień Lasu na EXPO. Wydarzenie organizowane zostało w porozumieniu z Ministerstwem Środowiska oraz Państwowym Gospodarstwem Leśnym Lasy Państwowe. Częścią obchodów Polskiego Dnia Lasu była akcja sadzenia polskich drzew przez komisarzy krajów – uczestników Astana EXPO 2017 na terenie ogrodu botanicznego przylegającego do terenu Wystawy EXPO. Wspólnie z przedstawicielami ponad pięćdziesięciu sekcji narodowych, przedstawicielami władz miasta Astany oraz zarządem spółki NK Astana odpowiedzialnej za organizację EXPO 2017 zostało posadzonych na terenie nowopowstałego ogrodu botanicznego w Astanie przeszło 200 drzew z Polski.
Polsko-Kazachstańskie Forum Gospodarcze
Wrzesień 2017 r. był najbardziej intensywnym miesiącem dla promocji Polski podczas EXPO. W dniu 6 września odbyło się Polsko-Kazachstańskie Forum Gospodarcze, z udziałem przeszło 120 polskich i ponad 180 kazachskich firm, podczas którego polscy i kazachscy przedsiębiorcy mieli możliwość nawiązania bezpośrednich kontaktów biznesowych.
Rangę wydarzenia podniósł udział Prezydentów Republiki Kazachstanu i Rzeczypospolitej Polskiej. Podczas Forum nastąpiło podpisanie 10 porozumień o współpracy pomiędzy polskimi i kazachskimi firmami oraz instytucjami.
Dzień Narodowy Polski na EXPO
7 września 2017 r. odbył się Dzień Narodowy Polski na EXPO, z udziałem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudy wraz z małżonką, Premiera Kazachstanu Baktyżana Sagintajewa, przedstawicieli korpusu dyplomatycznego i dużej reprezentacji Polaków z Kazachstanu. Część oficjalną na Scenie Dni Narodowych rozpoczęło odegranie hymnów Polski i Kazachstanu przez Orkiestrę Reprezentacyjną Wojsk Lądowych we Wrocławiu. Licznie zgromadzoną publiczność powitał premier Kazachstanu, który podkreślił, że Kazachstan uważa Polskę za głównego partnera handlowego i gospodarczego w Europie Środkowej i Wschodniej. Według niego między obu krajami istnieje dobra współpraca w takich dziedzinach jak energia odnawialna, nauka, technologia, innowacje, komunikacja, leśnictwo i turystyka. Między Kazachstanem, a Polską rozwija się także nowy obszar współpracy w dziedzinie tzw. „zielonych technologii”. Premier Kazachstanu zwrócił się do przedstawicieli polskiego rządu i środowisk gospodarczych z propozycją wzmocnienia tej współpracy w ramach międzynarodowego ośrodka ekologicznej gospodarki pod auspicjami Narodów Zjednoczonych, który będzie działał na fundamencie dziedzictwa EXPO-2017.
Prezydent Andrzej Duda w swoim wystąpieniu wyraził przekonanie, że polscy samorządowcy, naukowcy i eksperci uczestniczący w tegorocznym EXPO zbiorą wiele cennych doświadczeń, które Polska będzie mogła wykorzystać w przyszłości. Polska ubiega się o prawo do organizacji EXPO 2022 w Łodzi. Prezydent podkreślił, iż wierzy, że Polska uzyska takie prawo, ponieważ polska kandydatura została bardzo starannie przemyślana i przygotowana, a zaproponowany przez Polskę temat „City Re:Invented” dotyczy uniwersalnych wyzwań, z którymi muszą się zmierzyć miasta na całym świecie.
W programie Dnia Narodowego Polski odbyło się także spotkanie Pary Prezydenckiej z przedstawicielami Polaków w Kazachstanie. Podczas uroczystości Order Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej otrzymał znany dziennikarz i działacz polonijny Oleg Chervinskij, reżyser „Niva” Vladimir Abermitu i ksiądz Stanisław Hoinka z Astany. Dzień Polski zakończył uroczysty koncert galowy w teatrze „Astana Balet” w wykonaniu artystów Teatru Wielkiego Opery Narodowej oraz prezentacja polskiej żywności przygotowana przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
Zakończenie wystawy
We wrześniu odbyły się także prezentacje polskich regionów. Swą ofertę współpracy skierowaną do kazachskich przedsiębiorców oraz ofertę turystyczną przedstawiły 3 regiony: świętokrzyskie (3.09.2017), podkarpackie (4.09.2017) oraz dolnośląskie (5.09.2017).
Ostatnie dni trwania EXPO oznaczały dla Sekcji Polskiej intensywny czas promocji kandydatury Łodzi do organizacji EXPO w 2022 r. Wiceminister Rozwoju Jerzy Kwieciński wraz z delegacją Urzędu Miasta Łodzi prowadził intensywne rozmowy z krajami uczestniczącymi w EXPO Astana w celu pozyskania ich poparcia dla kandydatury Polski. W powszechnej opinii uczestników Astana EXPO polska kandydatura została najwyżej oceniona pod względem merytorycznym.
Biuro Wystaw Międzynarodowych, 10. września, w ostatnim dniu EXPO, nagrodziło polską ekspozycję najwyższym wyróżnieniem (złotym medalem) w kategorii Design – pawilonów o powierzchni do 400 m2.
Udział Polski w Wystawie miał także przyczynić się do promocji kandydatury Polski do organizacji EXPO w 2022 r. w Łodzi poprzez włączenie tego wątku do wszystkich inicjatyw podejmowanych podczas Astana EXPO 2017: od budowy ekspozycji, przez program gospodarczy, kulturalny, aż po wspólne przedsięwzięcia komunikacyjne.
Istotny cel to także zbudowanie zaangażowania polskiej diaspory zamieszkałej na terytorium Kazachstanu wokół udziału Polski w Astana EXPO 2017, co było szczególnie istotne w kontekście dzisiejszej dyskusji na temat pomocy rodakom na Wschodzie.
Głównym organizatorem polskiej obecności na EXPO w Astanie była Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości. Projektantem Pawilonu Polski na Międzynarodowej Wystawie EXPO 2017 w Astanie była firma Pattern Recognition, natomiast wykonawcą wystawy – firma Expo Mazury.
Jerzy Niemociński
