250 uczestników, w tym ponad 100 osób z całego świata, 20 wykładów, Msze święte, wycieczki do ważnych miejsc pielgrzymkowych w Małopolsce, to tylko niektóre elementy składowe II Międzynarodowego Kongresu Turystyki Religijnej i Pielgrzymkowej, który odbył się w Krakowie w listopadzie 2018 roku.
Międzynarodowy Kongres Turystyki Religijnej i Pielgrzymkowej ICoRTaP (skrót z ang. International Congress of Religious Tourism and Pilgrimages) został zorganizowany przez biuro Ernesto Travel, przy duchowym wsparciu Kościoła i praktycznym władz Małopolski. I chociaż jest to świeża inicjatywa, która została powołana do życia dopiero dwa lata temu, to patrząc na rozmach, z jakim została przygotowana, jak również na zainteresowanie, które wzbudza, można być pewnym, że na stałe zagości w świadomości osób związanych z turystyką w ogóle, a turystyką pielgrzymkową w szczególności.
Uczestnikami kongresu byli przedstawiciele biur turystycznych z całego świata, szefowie muzeów, dyrektorzy lub pracownicy wielu miejsc turystycznych i przedstawiciele sanktuariów polskich i lokalnego Kościoła. Warto zaznaczyć, że na kongres zjechali się kontrahenci z ponad 30 krajów: m.in. z Włoch, Hiszpanii, USA, Kanady, Libanu, Izraela, Danii, Litwy, Wietnamu, Anglii, Malezji, Portugalii, Grecji, Indii, Argentyny, Andory, Meksyku, Brazylii i innych. Gośćmi honorowymi były: Fatima, Lourdes i Medjugorje. Oprócz ks. Kardynała Dziwisza, wydarzenie zostało objęte honorowym patronatem przez Marszałka Małopolski Jacka Krupę oraz Prezesa Polskiej Organizacji Turystycznej Roberta Andrzejczyka.
Ponad 12 mln turystów w Krakowie!
W pierwszym dniu kongresu uczestnicy zostali zaproszeni do ważnego miejsca dla katolików – nowego Sanktuarium Jana Pawła II „Nie lękajcie się!” w Krakowie – Białych Morzach. W dolnym kościele została odprawiona Msza św. w języku angielskim. Poranne i wczesno-popołudniowe godziny wypełniła konferencja, na którą złożyło się 20 prelekcji. Przestronna i pachnąca nowością sala konferencyjna była przyozdobiona dużymi płótnami przedstawiającymi sceny z życia św. Jana Pawła II. Po południu odbyły się spotkania z wystawcami: biurami podróży, hotelami, restauracjami, muzeami, sanktuariami, biurami informacji turystycznej. Goście z całego świata mieli okazję poznać Kraków oraz perły Małopolski (Stare Miasto w Krakowie, Centrum Jana Pawła II w Krakowie, Sanktuarium Bożego Miłosierdzia w Łagiewnikach, Kopalnię Soli w Wieliczce, były niemiecki nazistowski obóz koncentracyjny Auschwitz-Birkenau, parafię i dom rodzinny Ojca Świętego w Wadowicach, Bazylikę w Kalwarii oraz sanktuarium Czarnej Madonny w Częstochowie).
Kongres otworzył Leszek Zegzda, Członek Zarządu Województwa Małopolskiego oraz Prezes Małopolskiej Organizacji Turystycznej. W przemowie podziękował organizatorom za zaproszenie do tak szczególnego miejsca w Polsce jak i w całej Europie. Podkreślił i podziękował Ernesto Travel za zorganizowanie po raz drugi takiego wydarzenia, jak kongres turystyki religijnej. Muszę powiedzieć, że kiedy rok temu byłem na pierwszym kongresie, zostałem zaskoczony liczbą i jakością osób, które przybyły na kongres. Także dzisiaj liczba gości jest imponująca. Mam nadzieję, że te dni zostaną zapamiętane przez Państwa. – podsumował swoje wystąpienie. Wyraził również nadzieję, że zagraniczni kontrahenci i organizatorzy, wrócą do tego miejsca z swoimi grupami.
Postęp technologiczny może postawić turystykę religijną na wysokim miejscu. Z czasem może zostać nazwana turystyką duchową, ponieważ ten rodzaj turystyki oddziałuje na człowieka najbardziej. Wszyscy wiemy, że dzisiejszy świat biegnie szybko, zbyt szybko. Każdy z nas, bez wyjątku wie, że potrzebuje od czasu do czasu się zatrzymać. Od czasu do czasu przemyśleć coś i zastanowić się nad sobą – taka jest potrzeba każdego człowieka. W dzisiejszych czasach, gdzie biegniemy, a nawet nie wiemy dokąd, turystyka religijna, turystyka pielgrzymkowa ma przed sobą ogromną przyszłość. Człowiek im bardziej będzie zaawansowany w postępie cywilizacyjnym, technologicznym, komunikacyjnym będzie tęsknił za równowagą ducha. Turystyka religijna pomaga, by człowiek został człowiekiem a nie stał się mechanizmem żyjącym. – przedstawił swój punkt widzenia Leszek Zegzda. Podkreślił również, że turystyka jest jedną z najważniejszych gałęzi gospodarki na świecie, a szczególnie gospodarki Małopolski.
Paweł Mierniczak z Małopolskiej Organizacji turystycznej w swoim wystąpieniu przedstawił turystykę jako główny motor napędowy całego regionu. W ciągu roku, nasz region odwiedza 16 mln osób. Większość z nich trafia do głównego miasta regionu Krakowa, który odwiedza 13 mln turystów. Z badań, które ostatnio realizujemy, około 5,6% przybywa stricte w celu odnowy duchowej. Turystyka generuje ogromne przychody, około 5 miliardów złotych – wyjaśnił dyrektor MOT. Zwrócił też uwagę na liczbę małopolskich miejsc wyróżnionych na światowej liście UNESCO: Na Liście światowego dziedzictwa UNESCO jest wpisanych 15 obiektów i miejsc w Polsce, z czego połowa znajduje się w województwie małopolskim. Ważną rolę w promocji tego regionu odrywają miejsca związane ze św. Janem Pawłem II, które przyciągają wielu turystów zarówno z Polski, jak i z innych krajów.
Aneta Książek z Poland Convention Bureau Polskiej Organizacji Turystycznej odczytała w imieniu prezesa POT, list skierowany do wszystkich gości. Obecnie Polska dysponuje wszystkimi potrzebnymi aktywami do rozwoju turystyki. Dzięki synergii działań narodowych ale także regionalnych i lokalnych organizacji turystycznych, oraz przedsiębiorców branży turystycznej przeprowadziliśmy wiele akcji promocyjnych, które zaowocowały zwiększoną liczbą przyjazdów do Polski. W 2017 roku Polskę odwiedziło ponad 18 mln turystów zagranicznych. To wzrost o 4,5% w porównaniu do roku poprzedniego.- słyszymy z listu skierowanego do słuchaczy. Przez zagranicznych jesteśmy uważani za kraj bezpieczny, przyjazny i nowoczesny.
Polscy prelegenci zwracali również uwagę na rolę Światowych Dni Młodzieży, które odbyły się dwa lata temu w Krakowie. Prof. Agata Niemczyk z Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie omówiła korzyści jakie osiąga miasto dzięki organizacji eventów. Pani Profesor wyróżniła eventy i mega eventy. Według Agaty Niemczyk eventy służą budowaniu dobrego wizerunku danego miasta. Przytaczając Światowe Dni Młodzieży z 2016 roku w Krakowie, czyli wydarzenie, które zgromadziło 1,5 mln ludzi ze 180 krajów w jednym miejscu, P. Niemczyk stwierdzila, że ponad 50% osób, które po raz pierwszy przyjechało do Krakowa, podjęło decyzję o odwiedzinach pod wpływem ŚDM. Natomiast 30% badanych wybrało się do Krakowa po raz drugi, ponieważ zostali zainspirowani do odwiedzin przez właśnie przez Światowe Dni Młodzieży. Profesor Niemczyk słusznie zauważyła, że mieszkaniec jest bardzo interesującym adresatem dla jednostek samorządowych i gospodarzy miast. Badania sprawdziły czy i jak zmienił się wizerunek Krakowa rok po evencie. Około 80% ankietowanych stwierdziło, że wizerunek miasta uległ poprawie. Okazuję się, że i turyści i mieszkańcy miasta mają podobne, optymistyczne opinie na temat Krakowa, rok po ŚDM. W swojej prezentacji, profesor Niemczyk podała jaki jest udział ŚDM w gospodarce miasta, który w tym przypadku stanowi blisko 5%. Wartość dochodu narodowego wygenerowana przez ŚDM stanowiła blisko 1,5% rocznego dochodu narodowego miasta. Wpływ na gospodarkę miasta to również wpływy, które są zauważalne w budżecie miasta. Sumy podatków i opłat, które pochodziły z branży turystycznej w związku z wielkim wydarzeniem, stanowiły 3,5% dochodów budżetu miasta. Światowe Dni Młodzieży stały się impulsem do przyjazdu do Krakowa. Wizerunek miasta zmienił się pod wpływem tego wydarzenia. Dzięki ŚDM powstało około 5,5 tys. materiałów prasowych, które nadały rozgłosu dla Krakowa. Proszę wziąć pod uwagę, jaki duży rozgłos, w ogóle nieprzeliczalny na pieniądze, wygenerowały media społecznościowe. Podsumowując moje wystąpienie: turystyka eventem stoi. Wydarzenia przyciągają turystów zaraz po evencie, rok, dwa lata po evencie – dodała na zakończenie Agata Niemczyk.
Auschwitz, Wieliczka i Wadowice – stałe punkty na trasie turystów
Następną część Kongresu wypełniły wystąpienia przedstawicieli muzeów, sanktuariów i ważnych małopolskich miejsc pielgrzymkowych. Uczestnicy konferencji wysłuchali wystąpienia Agnieszki Wolańskiej na temat Kopalni Soli w Wieliczce i jedynego na świecie podziemnego szlaku pielgrzymkowego, który nosi piękną nazwę „Szczęść Boże”. Rok temu przedstawicielka Kopalni zaprezentowała podziemny szlak pielgrzymkowy. W tym roku został on przybliżony w kontekście sztuki sakralnej, z jaką można się tam spotkać.
Tematem kolejnej prezentacji było Muzeum Dom Rodzinny Ojca Świętego Jana Pawła II w Wadowicach. Joanna Zygmunt z muzeum „Dom Rodzinny Ojca Świętego Jana Pawła II” w Wadowicach przybliżyła historię muzeum i opisała ekspozycję, jaką można zobaczyć. Mówiła też, że każdego roku coraz więcej turystów odwiedza miejsce, w którym urodził się Karol Wojtyła. W tym roku przywitaliśmy milionowego turystę – powiedziała z radością przedstawicielka muzeum.
Przedstawicielka Muzeum Auschwitz-Birkenau Teresa Wontor-Cichy prezentowała miejsce, które każdego roku odwiedza około 2 milionów turystów. Auschwitz to miejsce ludobójstwa i pamięci o bolesnej historii XX wieku. Jest ono również związane z postaciami świętych: Maksymilianem Marią Kolbem i Edytą Stein oraz błogosławionymi, wśród których jest obecnie 12 duchownych i 2 siostry zakonne. Prelegentka przypomniała, że do obozów w Auschwitz i Brzezince pielgrzymowali również papieże: św. Jan Paweł II, Benedykt XVI i Franciszek, który odwiedził to miejsce podczas Światowych Dni Młodzieży.
Dwa sanktuaria w Krakowie- Łagiewniki i Białe Morza
Łagiewniki-Białe Morza, dwie krakowskie dzielnice, które znajdują się w obrębie miasta, przy drodze zwanej Zakopianką są być może jedynym miejscem na świecie, gdzie naprzeciwko siebie stoją dwa ogromne ośrodki kultu religijnego: Sanktuarium Bożego Miłosierdzia przygląda się Sanktuarium św. Jana Pawła II. Normalnie są one połączone specjalną drogą-mostem dla pieszych, który można przejść w dziesięć minut, ale obecnie, czasowo jest to niemożliwe ze względu na rozbudowę drogi – obwodnicy Krakowa tzw. Trasę Łagiewnicką. Te dwa nowe obiekty sakralne są coraz bardziej znane i chętnie odwiedzane przez katolików z całego świata. Trudno się temu dziwić, skoro są to miejsca kultu tak ważnych świętych jak św. Jan Paweł II i św. Faustyna Kowalska.
Podczas konferencji uczestnicy mogli przypomnieć sobie postać siostry Faustyny i historię słynnego obrazu Jezusa Miłosiernego. Choć pierwszy wizerunek Chrystusa Miłosiernego powstał w roku 1934 w Wilnie, gdzie można go oglądać do tej pory, to na całym świecie zasłynął obraz autorstwa Adolfa Hyły, który znajduje się w kaplicy zakonnej w Krakowie-Łagiewnikach. Pod obrazem są umieszczone relikwie Św. Siostry Faustyny. Sanktuarium w Łagiewnikach odwiedza rocznie 2 miliony pielgrzymów, a wśród nich byli trzej ostatni papieże. Sanktuarium jest niezwykłym miejscem nie tylko dla Polaków, ale również dla ludzi z całego świata. To dlatego, że w tym miejscu żyła i zmarła święta siostra Faustyna, apostołka Bożego Miłosierdzia. Tutaj doświadczyła objawień Pana Jezusa. Dzięki niej Kościół się ubogacił o tę myśl, że Bóg jest miłosierdziem, że przebacza, że jest litościwy. Ona właśnie to powiedziała i przyniosła światu. W naszym Sanktuarium jest również obraz Bożego Miłosierdzia, ten słynący wieloma łaskami, którego kopie znajdują się w wielu kościołach na świecie. W tym miejscu znajduje się także grób świętej siostry Faustyny. Jest to również miejsce związane z Ojcem Świętym Janem Pawłem II, który był biskupem tej diecezji, a w czasie wojny pracował tutaj w fabryce „Solvay”. Dzięki siostrze Faustynie powstała nowa bazylika Bożego Miłosierdzia. To miejsce, które przyciąga Polaków, a także ludzi z całego świata, ponieważ każdy człowiek potrzebuje miłosierdzia. To jest jedyne takie wyjątkowe miejsce na świecie – przypomniała siostra Blanka.
Na obradach nie mogło zabraknąć również prelekcji na temat miejsca, gdzie odbywała się konferencja, czyli Centrum Jana Pawła II „Nie lękajcie się!” w Krakowie -Białych Morzach. Piotr Sionko, świecki gospodarz tego miejsca (w imieniu Ks. Prałata Jana Kabzińskiego, Kustosza Sanktuarium) przypomniał, że sanktuarium powstało na miejscu zwanym „Białe Morza”, gdzie mieściła się przed laty fabryka „Solvay”, w której w czasie wojny pracował młody Karol Wojtyła. Zwrócił również uwagę, że imponujący rozmachem projekt tego miejsca kultu w swojej symbolice nawiązuje do architektury Rzymu i Krakowa – dwóch miast, które odegrały kluczową rolę w życiu św. Jana Pawła II. Piotr Sionko podkreślał również, że projekt, który od początku mocno wspierał kard. Stanisław Dziwisz, został wybudowany w rekordowo krótkim czasie 9 lat. Sanktuarium Jana Pawła II powstające w ramach Centrum Jana Pawła II ks. kard. Stanisław Dziwisz uroczyście erygował 11 czerwca 2011 r. Tego dnia rozpoczął się oficjalny kult Jana Pawła II w tym miejscu.
Po beatyfikacji Papieża Polaka, do Sanktuarium zostały ofiarowane relikwie Jana Pawła II. Najcenniejszą z nich jest krew, którą lekarze z kliniki Gemelli we Włoszech przekazali osobistemu sekretarzowi Papieża, kard. Stanisławowi Dziwiszowi. Ampułka z krwią świętego, zamknięta w szklanej szkatule, została umieszczona wewnątrz marmurowego ołtarza, stojącego pośrodku ośmiobocznego Kościoła Relikwii, czyli tzw. dolnego Kościoła, gdzie odbyła się Msza inaugurująca Kongres.
Każdego roku sanktuarium odwiedza około 1,5 mln osób. Obecnie powstaje tu baza noclegowa. Piotr Sionko powiedział również, że sanktuarium każdego roku docierają informacje od osób, które doświadczają w tym miejscu szczególnych łask i cudów.
Cerkwie, zagraniczne miejsca pielgrzymkowe i Expo
Uczestnicy spotkania mogli również poznać mniej znane lub całkiem nowe miejsca pielgrzymkowe. Do tych pierwszych zalicza się wpisany na listę UNESCO kościół w Brunarach – dawna cerkiew św. Michała Archanioła. Ten piękny obiekt znajduje się na szlaku architektury drewnianej województwa małopolskiego. Natomiast całkiem nową trasą pielgrzymkową jest Szlak Bożego Miłosierdzia, który został wytyczony w Krakowie po Światowych Dniach Młodzieży dwa lata temu. Więcej na temat Szlaku Bożego Miłosierdzia możesz przeczytać tu.
Czas na swoje przemówienie miał również właściciel Ernesto Travel, Ernest Mirosław, który zajął się organizacją kongresu. Przyznał, że dzięki zeszłorocznemu kongresowi zorganizowano już około 50 grup tylko od organizatorów uczestniczących w I Międzynarodowym Kongresie Turystyki Religijnej i Pielgrzymkowej w 2017 r. Ogólnie jako biuro zorganizowaliśmy około 500 grup, w tym 50 grup z ubiegłorocznego kongresu. Te 50 grup to podróże dla około 2000 osób, gdzie każda osoba płaci około 800 euro. Ci turyści w Polsce zostawili 1,6 mln euro plus wydatki prywatne. To są pieniądzę, które idą do polskich przedsiębiorstw. W zeszłorocznej imprezie uczestniczyło około 200 touroperatorów. W tym roku zgromadziło się około 100 touroperatorów z 30 krajów. To pokazuje, jak ważna jest turystyka pielgrzymkowa i religijna. Pierwsze namiastki turystyki w dziejach ludzkości, były związane właśnie z ruchem pielgrzymów.
Pozostałą część konferencji wypełniły wystąpienia zagranicznych gości, którzy przedstawiali znane i ważne miejsca pielgrzymkowe, m.in. Fatimę, Wilno i Medjugorje.
Po południu odbyło się Expo, czyli spotkania z wystawcami, podczas których przedstawiciele sanktuariów, instytucji i biur turystycznych mieli okazję porozmawiać i wymienić doświadczenia.
Sam się przekonaj, czyli czas na wycieczki
Kolejne dwa dni Kongresu wypełniły wycieczki do najważniejszych miejsc pielgrzymkowych w Małopolsce. Zagraniczni goście zwiedzili Auschwitz-Birkenau, Sanktuarium Matki Bożej Częstochowskiej na Jasnej Górze, Sanktuarium w Kalwarii Zebrzydowskiej, Muzeum Dom Rodzinny Ojca Świętego Jana Pawła II w Wadowicach oraz Kopalnię Soli w Wieliczce.
II. Międzynarodowy Kongres Turystyki Religijnej i Pielgrzymkowej ICORTAP odbył się w dniach 7-11.11.2018 w Krakowie.
Więcej informacji na temat Kongresu znajdziesz na www.icortap.com