Spotkanie inauguracyje, kampanii Tydzień Chleba Na Zakwasie 2011 w szkole polskiej odbędzie się w piątek , 7 października, o godzinie 13.00, w Szkole Podstawowej nr 166 im. Żwirki i Wigury w Warszawie, ul. Żytnia 40. Organizatorzy serdecznie zapraszają!
„Tydzień” jest okazją, aby zastanowić się nad swoją dietą, uważniej wybierać produkty w sklepie, zacząć się troszczyć o swoje zdrowie. W tym roku szczególny nacisk kładziemy na zmotywowanie młodych ludzi do spożywania większej ilości chleba, w tym głównie z ziarna z pełnego przemiału, żytniego, na zakwasie. Jest to duży problem, wymagający pilnego rozwiązania, gdyż spożycie chleba gwałtownie spada: od 1999 r. do 2010 r. zmniejszyło się o 25 kg na osobę – wg oceny Grzegorza Nowakowskiego, dyrektora Instytutu Polskie Pieczywo.
Jego zdaniem notuje się rokroczny spadek spożycia pieczywa o 2-3 proc. Przy braku zmiany sytuacji na rynku można spodziewać się dalszego spadku. Po raz pierwszy spożycie chleba poniżej 70 kg na osobę spadło w 2006 roku. Spożywano wtedy 66,8 kg pieczywa na osobę rocznie. W 2007 wskaźnik ten wyniósł 63,5 kg, w 2008 – 61,2 kg, w 2009 – 60,5 kg. W 2010 roku przeciętny Polak kupił mniej niż 56 kg chleba i bułek, tj. o 3 proc. mniej niż rok wcześniej. Szacuje się, że w 2011 roku Polak zje ok. 54,1 kg pieczywa. Miejsce tradycyjnego chleba coraz częściej zajmują płatki zbożowe, makarony chipsy oraz gotowe przekąski. Zmieniają się nawyki żywieniowe, zwłaszcza dzieci i młodzieży. Kieszonkowe, które dostają na jedzenie, wydają na batoniki, żelki, chrupki czy napoje gazowane.
Niepokoi także fakt, że spada także spożycie przetworów zbożowych: w 2000 roku jedna osoba zjadała przeciętnie prawie 108 kg przetworów zbożowych rocznie, w 2008 – niecałe 87 kg, a w 2009 – zaledwie 83 kg. Statystyki alarmują, dietetycy i lekarze także. Otóż ci specjaliści zalecają dzienną chleba znacznie wyższą od spożywanej. Mężczyzna w wieku 19-25 lat powinien zjadać 380 gram chleba, kobieta – 250 gram. Z obliczeń wynika, że w 2011 roku wskaźnik ten będzie znacznie niższy. Tymczasem spożycie chleba na odpowiednim poziomie zmniejsza ryzyko zachorowania na współczesne choroby układu krążenia, cukrzycy typu 2, niektóre nowotwory, próchnicę zębów i osteoporozy.
Popatrzmy na Francję. Kiedy w 1994 roku spożycie chleba zaczęło spadać do ok. 70 kg na osobę – z inicjatywy kardiologów i specjalistów z zakresu żywienia człowieka utworzono Naukowy Komitet Chleba, który propaguje konsumpcję chleba na odpowiednim poziomie, aby zahamować rozwój niebezpiecznych, w/w chorób.
Profesor Henryk Piesiewicz, autorytet polskiego piekarnictwa mówi: „Rządy nie tylko w Zachodniej Europie przywiązują wielką uwagę do produkcji i spożycia chleba i udzielają znaczącej pomocy piekarstwu. Świadczy chociażby o tym World Bread Forum (Międzynarodowe Forum Chleba), które w 2007 roku odbyło się w Moskwie i uczestniczyło w nim ponad dwa tysiące słuchaczy. Hasło Forum brzmiało: Chleb to zdrowie”.
Międzynarodowy Rzemieślniczy Związek Piekarzy i Cukierników (UIB) na początku lat 90-tych XX wieku ustanowił Międzynarodowy Dzień Chleba, który jest obchodzony zawsze 16 października.
Fundacja Dobre Życie od chwili powstania zbiera informacje związane ze zdrowiem, jego promocją, profilaktyką chorób. Zdajemy sobie sprawę ze znaczenia pieczywa oraz zagrożeń, jakie niesie cywilizacja i przemysłowa żywność. To właśnie wiceprezes Fundacji – Walentyna Rakiel-Czarnecka jest autorką hasła: Czy wiesz co jesz? Sformułowała je w czerwcu 2005 roku, kiedy zorganizowała dwie konferencje w Sejmie, dotyczące bezpieczeństwa zdrowotnego żywności.
Ponieważ wiemy sporo na temat wspomnianych zagrożeń, podejmujemy działania na rzecz podniesienia świadomości zdrowotnej i ekologicznej.
Z pomysłem kampanii „Tydzień Chleba w Szkole wyszła w 2009 roku Walentyna Rakiel-Czarnecka, wiceprezes Fundacji Dobre Życie. W pierwszym roku patronat nad kampanią objęli: Ministerstwo Edukacji Narodowej, Marszałek Województwa Mazowieckiego, Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Mazowieckie Kuratorium Oświaty. Kampanię wsparł także pan redaktor Andrzej Zalewski z Eko-Radia.
Do udziału w tej kampanii zaprosiliśmy wszystkie szkoły oraz wszystkich zainteresowanych (świetlice, kluby, domy kultury, organizacja pozarządowe itd.). „Tydzień” w 2009 roku zaplanowaliśmy w dniach 12-16 października. W 2010 roku termin „Tygodnia” to 11-16 października, natomiast w 2011 roku „Tydzień” planujemy na 10-16 października.
Przez dwa pierwsze lata był to Tydzień Chleba Żytniego w Szkole, w tym roku Fundacja pragnie – przy zachowaniu priorytetu żyta – większy nacisk położyć na sposób pieczenia chleba, który koniecznie musi być na zakwasie.
Celem kampanii „Tydzień Chleba w Szkole” jest zwrócenie uwagi na jakość chleba, podniesienie świadomości konsumenckiej, wpływ na jakość chleba na rynku. Od początku promujemy idee chleba na zakwasie w prasie oraz na imprezach.
Idea promowania chleba najzdrowszego dla człowieka spotkała się w całym kraju z nadzwyczajnym przyjęciem. Tak żywa reakcja potwierdza, że problem chleba jest bardzo istotny i bliski większości z nas. Znakomitymi partnerami w kampanii okazali się nauczyciele, którzy w lot pojęli, że pomysł jest bardzo dobry i warto poświęcić mu więcej uwagi. Chodzi przecież o zdrowie naszych dzieci, a także nas – dorosłych.
W dniach 12-16 października 2009 roku w ponad tysiącu szkół na Mazowszu oraz bardzo wielu placówkach oświatowych w całym kraju został zorganizowany „Tydzień Żytniego Chleba w Szkole. Jak wspomnieliśmy wcześniej – w 2011 roku słowo „żytniego” zamieniamy na „na zakwasie”. Nie rezygnujemy z chleba żytniego, kładąc akcent na „zakwas” pragniemy podkreślić, jak istotny jest sposób przygotowywania chleba do wypieku. Piszemy o tym szerzej w części poradnikowej niniejszego wydawnictwa.
Inicjując kampanię w szkołach zwróciliśmy uwagę na chleb, który jest podstawowym pokarmem dla każdego oraz na jego jakość. Wskazaliśmy na niepodważalne wartości chleba wypiekanego zgodnie z tradycją, z żytniej mąki, na zakwasie. Zostało również podkreślone znaczenia symbolu chleba.
W wyniku starań Fundacji informacja o kampanii została wysłana z MEN do Kuratoriów Oświaty w całym kraju, można ją znaleźć na portalach wielu szkół w różnych miejscowościach w Polsce.
Fundacja otrzymała dofinansowanie do druku książki – najpierw z Samorządu Województwa Mazowieckiego, a w następnych latach – Funduszu Inicjatyw Obywatelskich. W pierwszej edycji wydawnictwo „Tydzień Żytniego Chleba w Szkole”, w nakładzie tysiąca egzemplarzy, zostało rozprowadzone do szkół w województwie mazowieckim, dzięki zaangażowaniu Mazowieckiego Kuratorium Oświaty.
Książka, w wersji elektronicznej została umieszczona na stronie Fundacji (www.rakiel-czarnecka.pl – zakładka Multimedia ), skąd pobrało ją bardzo wiele osób. Wydawnictwo stało się impulsem dla szkół, zachętą do organizacji kampanii.
Zawiera pakiet wiedzy na temat chleba: jak powstaje, ile osób przy nim pracuje (od ziarenka do bochenka), jakie mamy typy, dlaczego chleb na zakwasie jest zdrowy, po czym możemy poznać, że dany chleb jest wytworzony na zakwasie. Czytelnicy otrzymali informację o wartościach odżywczych i zdrowotnych chleba, dlaczego trzeba go jeść i dlaczego powinniśmy wybierać chleb na zakwasie, z żytniej mąki, a także o zdrowotnych właściwościach błonnika. Poinformowani zostali także o dobrodziejstwach zakwasu chlebowego oraz procesu fermentacji, w jaki sposób powinniśmy wybierać chleb i czytać etykietki. Podkreślone zostały walory żywności naturalnej oraz wskazano na minusy żywności przemysłowej, zostało wyjaśnione, dlaczego powinniśmy popierać żywność tradycyjną.
W 2010 roku Fundacja wydała drugą książkę „Tydzień Żytniego Chleba w Szkole 2010 – Raport i Poradnik”. W wydawnictwie zamieściliśmy relacje z „Tygodnia” z prawie 20 szkół w całym kraju. W drugiej części – poradnikowej znajdują się informacje nt. chleba na zakwasie i jego znaczeniu dla naszego zdrowia. W wydawnictwie opublikowaliśmy broszurkę „Trzymaj formę”, artykuły – o wodzie, warzywach, naturalnie produkowanej żywności, o znaczeniu ruchu dla zachowania zdrowia itd.
Publikację znajdziecie Państwo na stronie www.rakiel-czarnecka.pl – w zakładce Multimedia. Proszę ją sobie ściągać i korzystać – z podaniem źródła pochodzenia.
Do wielu szkół Fundacja dociera poprzez szkoły rolnicze. Dzięki przychylności Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi, któremu podlegają szkoły rolnicze Fundacja uczestniczy w spotkaniach z dyrektorami szkół. Informujemy, zachęcamy do udziału, rozdajemy materiały. Już w 2009 roku dyrektorzy szkół rolniczych zadeklarowali, że będą organizowali u siebie „Tydzień” oraz zachęcali do udziału w przedsięwzięciu inne szkoły. I słowa dotrzymali. W 2010 roku Fundacja ponownie spotkała się z dyrektorami szkół rolniczych, którym przekazaliśmy ok. 800 książek „Tydzień Żytniego Chleba w Szkole 2010” w wersji papierowej oraz ok. 400 w wersji elektronicznej.
Dotarliśmy także do szkół promujących zdrowie – kolejna partia materiałów trafiła do wszystkich wojewódzkich koordynatorów.
Kampanię promowaliśmy także w prasie i na stronie Fundacji. W efekcie mieliśmy sporo indywidualnych zgłoszeń po materiały i informacje.
W rezultacie okazuje się, że w 2010 roku kampania „Tydzień Żytniego Chleba w Szkole” realizowana była w jeszcze większym niż rok wcześniej wymiarze.
Podobnie jak w pierwszej edycji tak i w drugiej wystąpiliśmy o patronaty, Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz MEN – i otrzymaliśmy je.
W tym roku również złożyliśmy wnioski w sprawie patronatów. Przygotowaliśmy także nowe wydawnictwo, w którym zamieściliśmy jeszcze więcej relacji niż w latach poprzednich. Czyta się je jednym tchem. Zrodziło się tak wiele wspaniałych pomysłów, tak wiele cennych inicjatyw, tak dużo było zaangażowania i pasji, że serce inicjatorki „Tygodnia” „klaszcze z radości”.
Zamierzamy tez ponownie zwrócić się do szkół rolniczych o aktywne włączenie się do kampanii. Poprosimy o to, aby wzorem poprzednich edycji kampanii organizowały u siebie „Tydzień” oraz przekazywały wiedzę i impuls do innych szkół.
W tym roku dołącza do nas m.in. Terenowy Oddział Agencji Rynku Rolnego w Łodzi. Jesteśmy wdzięczni za wsparcie.
Zachęcamy do udziału w tegorocznej edycji „Tygodniu Chleba Na Zakwasie w Szkole”. Zapraszamy zarówno te placówki, które już brały udział w kampanii oraz wszystkie pozostałe.
Organizatorom „Tygodnia” zależy, aby młodzież jak najwcześniej uzyskała informacje na temat dobrego chleba i potrafiła odróżnić go w sklepie od innych gatunków. Chcemy wyposażyć uczniów (a poprzez nich także ich rodziny) w podstawową wiedzę dotyczącą chleba.
Z uwagi na fakt, że w ostatnich latach dramatycznie spada spożycie chleba, pragniemy zachęcić młodych ludzi do jedzenia tego podstawowego i jakże niezbędnego produktu.
Jednym z celów kampanii – jak już wspomnieliśmy na wstępie – jest także podniesienie rangi zawodu piekarze, zmobilizowanie tej grupy zawodowej do podnoszenia kwalifikacji i większej dbałości o rzemiosło oraz etykę zawodową
Kampania wzmacnia symbol chleba: jest to nauka szacunku do chleba oraz do ludzi, dzięki którym powstaje, motywacja do dzielenia się chlebem z innymi, zachęta do szukania sposobów na zagospodarowanie suchego chleba, żeby nie był wyrzucany do śmietnika.
Podkreślamy i wskazujemy, że chleb ma miejsce w kulturze: o chlebie mówią wiersze, pieśni, obrzędy ludowe, fotografie, malarstwo itd.
Naszym pragnieniem jest, aby kampania motywowała nauczycieli do tworzenia scenariuszy lekcji o chlebie, programów, podejmowania różnego typu działań. Dzięki kampanii następuje wzmocnienie więzi społecznych: zachęcamy szkoły do współpracy ze środowiskiem – rodzicami, piekarzami, organizacjami pozarządowymi. W 2009 roku otrzymaliśmy informacje, że odbyło się wspólne pieczenie chleba, wizyta w piekarni, organizacja spotkania nt. chleba dla najbliższego środowiska itp. Kampania pobudziła do aktywności szkół, zmobilizowała do działania na rzecz dobrego chleba. Relacje z kampanii w 2010 roku (znajdziecie je państwo w naszym najnowszym wydawnictwie – także są pełne inicjatyw, pomysłów, zaangażowania i serca pedagogów). Dziękujemy wszystkim za pracę, trud, pasje i zachęcamy do takiej aktywności również w tym roku.
W sumie Fundacja otrzymała dużo sprawozdań i raportów z realizacji kampanii: e-maile, listy tradycyjne, płyty CD z zapisem działań, prezentacjami, a także scenariusze lekcji, ulotki, prace plastyczne, fotografie, będące pokłosiem przeprowadzonej kampanii. Uczestnicy kampanii przysyłali wyrazy uznania, poparcia, pochwał za pomysł, składali deklaracje, że kampania będzie kontynuowana.
Na podstawie nadesłanych materiałów przygotowaliśmy kolejną edycję „Raportu” o podejmowanych w ramach „Tygodnia” działaniach, inicjatywach, przedsięwzięciach. Jesteśmy pełni uznania, wielu materiałów nie da się przeczytać bez wzruszeń, więc wzruszamy się i czytamy…
Wydajemy kolejny „Raport” nie tylko aby podziękować, pragniemy, by zawarte w nim przykłady stały się zachęta, inspiracją dla innych. Polecamy zatem lekturę materiałów, które podpowiedzą, „jak zabrać się do dzieła”.
Bardzo liczymy na to, że przygotowana przez nas publikacja zmobilizuje szkoły do udziału w kampanii. Wszystkich odsyłamy na naszą stronę: www.rakiel-czarnecka.pl, gdzie w zakładce Multimedia” znajduje się elektroniczna wersja tej książki. Proszę pobierać i korzystać.
Warto dodać, że „Tydzień” jest kontynuacją starań i działań Fundacji Dobre Życie. Kampanię na rzecz dobrego chleba rozpoczęliśmy pod koniec 2006 roku.
Do aktywności zainspirowała nas działalność i praca profesor Magdaleny Włodarczyk-Kierczyńskiej, emerytowanego naukowca Politechniki Łódzkiej. Swoją sztandarową kampanię Fundacja zainaugurowała konferencją pt. „Chleb na zakwasie szansą na zdrowie”, która odbyła się w Warszawie, 13 stycznia 2007 roku, pod patronatem i z udziałem marszałka województwa mazowieckiego – Adama Struzika. Udział wzięło 200 osób: naukowcy, przedstawiciele organizacji piekarzy, dziennikarze. Relacja prasowa z konferencji została wyemitowana w TVP3, ukazało się wiele artykułów w prasie i w rozgłośniach radiowych.
Fundacja we współpracy z panią profesor Magdaleną Włodarczyk-Kierczyńską opracowała „Dezyderaty”, dotyczące chleba. Zostały one złożone na ręce posła Aleksandra Soplińskiego, który przedstawił je Sejmowej Podkomisji Zdrowia. Pod koniec czerwca 2009 roku Fundacja prezentowała problem chleba wspomnianej Podkomisji Zdrowia. Aktualnie Fundacja Dobre Życie, we współpracy ze specjalistami, parlamentarzystami i przedstawicielami rządu pracuje nad ustanowieniem przepisów, które stanowiłyby o zwiększeniu produkcji chleba na zakwasie.
Fundacja zbierała także podpisy pod Apelem w sprawie chleba.
W 2009 roku Fundacja po raz pierwszy zorganizowała „Tydzień Żytniego Chleba w Szkole”.
Artykuły o chlebie zostały wysłane do kilkudziesięciu redakcji, część z nich zamieściła lub wyemitowała materiał na ten temat. Idee chleba na zakwasie wiceprezes Fundacji – Walentyna Rakiel-Czarnecka we współpracy z piekarzami warszawskimi promowała m.in. podczas kilku kolejnych festynów w Warszawie pt. „Nowy Świat Smaków”.
Akcję promocyjną na rzecz dobrego chleba Fundacja przeprowadziła w październiku 2007 oraz w 2008 roku – podczas „Święta Chleba” w Warszawie oraz w maju 2008 roku podczas Juwenaliów na SGGW. Potem jeszcze kilka razy promowaliśmy idee chleba na zakwasie – a to rozdając ulotki, a to częstując chlebem.
Kolejne „chlebowe” przedsięwzięcie to szkolenia dla piekarzy (listopad 2008) oraz konferencji prasowej. W szkoleniach wzięło udział 70 piekarzy z Mazowsza. Podczas konferencji prasowej lekarze, profesor farmacji, piekarz z Cechu Piekarzy w Warszawie oraz profesor biotechnologii i wiceprezes Fundacji Dobre Życie przekazali dziennikarzom wiedzę o wartościach odżywczych i zdrowotnych chleba na zakwasie, o prowadzonej od dwóch lat kampanii na rzecz dobrego chleba, jednocześnie zachęcając do udziału w niej. Do ponad 700 redakcji i dziennikarzy został wysłany pakiet informacji o chlebie na zakwasie.
Po konferencji zostało wyemitowanych kilka audycji radiowych, ukazały się artykuły w gazetach, na portalach internetowych, a także programy w telewizji.
Wszystkie działania Fundacji, podjęte na rzecz dobrego chleba sprawiły, że ukazało się wiele publikacji, audycji radiowych i telewizyjnych.
Po ponad czterech latach działań na rzecz dobrego chleba stwierdzamy, że mamy duży wpływ na to, co się dzieje wokół chleba na zakwasie. Fakt, że pisze się i mówi o jakości chleba coraz częściej i więcej upoważnia nas do powiedzenia, że działania Fundacji Dobre Życie na rzecz dobrego chleba są dostrzegane i spotykają się ze społecznym zrozumieniem. Otwarci na nowe trendy piekarze dostrzegają rosnące zainteresowane chlebem na zakwasach i starają się dostosowywać do oczekiwań konsumenta. Uważamy, że jest to nasz sukces. Zamierzamy dalej iść tą drogą.
Dodajmy, że od przeszło czterech lat Fundacja podejmuje próby wdrożenia przepisów, które zachęcałyby piekarzy do pieczenia chleba na zakwasie.
Inicjując trzecią już edycję „Tygodnia Chleba w Szkole” Fundacja zwraca się do wszystkich ludzi dobrej woli, aby kampania, organizowana dużym nakładem pracy wolontariackiej – zdobyła ich poparcie. Aby „Tydzień Chleba Na Zakwasie w Szkole” stał się bliski nam wszystkim i przybrał rozmach podobny do „Sprzątania świata”.
Nadszedł czas „Sprzątania talerzy” – z tych produktów, które nie są przyjazne dla naszego zdrowia.
Zarząd Fundacji Dobre Życie
Profesor Alicja Zobel, prezes Fundacji Dobre Życie
Profesor Mieczysław Kuraś, prokurent
Walentyna Rakiel-Czarnecka
Wiceprezes
Adres: Fundacja Dobre Życie
ul. Na Uboczu 20/44, 02-791 Warszawa
e-mail: poczta@rakiel-czarnecka.pl
tel. 609 68 77 71
www.rakiel-czarnecka.pl
PS. Czekamy na e-maile, listy, zdjęcia, sprawozdania i Państwa przemyślenia. Będziemy też wdzięczni za uwagi, opinie dotyczące kampanii. Piszcie do nas, będziemy czytać i zbierać siły do kolejnych kampanii.