Do bezpośredniego zabezpieczenia organizacji ŚDM od 26 do 31 lipca br. tylko w samym Krakowie służbę podjęło 3500 strażaków ochotniczych straży pożarnych z województw m.in.: małopolskiego, podkarpackiego, śląskiego i świętokrzyskiego. Ponadto co najmniej kilkadziesiąt tysięcy strażaków OSP pełniło codziennie służbę w jednostkach OSP, jako dodatkowe wsparcie i zabezpieczenie jednostek ratowniczych Państwowej Straży Pożarnej oraz w różnego rodzaju działaniach organizacyjnych i wspomagających w parafiach.
Pełną poświęcenia i determinacji społeczną służbę strażaków OSP w białych hełmach można było również zobaczyć w wielu relacjach telewizyjnych i na zdjęciach z działań ratowniczych.
W Polsce działa 16 304 ochotniczych straży pożarnych, z których 4 194 włączonych jest do Krajowego Systemu Ratowniczo Gaśniczego m.in.: w tych jednostkach przez cały czas trwania ŚDM została podwyższona gotowość operacyjna, która polegałam na zabezpieczeniu przez 24 godziny na dobę pełnej dyspozycji dwóch zastępów tj. 12 osób co w kraju daje ok 50 328 strażaków ratowników OSP, którzy wyjeżdżali do działań ratowniczych a często uzupełniali stany osobowe w jednostkach ratowniczych PSP, które zadysponowane zostały do służby w Krakowie lub Częstochowie.
Ponadto do działań ratowniczych były również dysponowane OSP, które nie są włączone do KSRG jak to ma miejsce podczas akcji ratowniczo-gaśniczych.
Na potrzeby bezpośredniego wsparcia i organizacji działań strażaków na miejscu w Krakowie w Zarządzie Oddziału Wojewódzkiego Związku OSP RP powstał sztab organizacyjny, który właściwie w ciągu 2 tygodni zorganizował całą akcję bezpośredniego wsparcia organizacji i zabezpieczenia uroczystości ŚDM.
Działania realizowane przez strażaków OSP miały miejsce podczas:
- zabezpieczenia mszy św. i wizyty papieża Franciszka w Częstochowie – 2 tys. strażaków OSP z woj. śląskiego.
- zabezpieczenia uroczystości i wizyty papieża Franciszka na krakowskich Błoniach – 1.559 strażaków OSP, którzy przepracowali około 15.559 godz.
- zabezpieczenia mszy św. i wizyty papieża Franciszka w Campusie Misericordiae w Brzegach – 1.930 strażaków OSP, którzy przepracowali około 25.090 godz.
Służba strażaków OSP polegała m.in. na:
- zabezpieczeniu dróg ewakuacyjnych i komunikacyjnych, dojścia i dojazdu do miejsc uroczystości,
- zabezpieczeniu słupów wysokiego napięcia i słupów oświetleniowych,
- zapewnieniu oświetlenia na drogach dojścia,
- wykonaniu patroli pomiędzy sektorami,
- wykonaniu patroli medycznych,
- pomocy informacyjnej pielgrzymom,
- pomocy w dystrybucji wody dla pielgrzymów,
- zabezpieczeniu wejść do sektorów.
Zorganizowanie szybkiej i skutecznej akcji polegającej na zadysponowaniu tak dużej liczby strażaków OSP było możliwe dzięki temu, że Związek OSP RP posiada swoje struktury organizacyjne, przy pomocy Zarządów Oddziałów Powiatowych i Gminnych udało się w krótkim czasie zorganizować udział w ŚDM strażaków OSP z woj. małopolskiego, świętokrzyskiego, śląskiego, podkarpackiego oraz całą logistykę polegającą na zorganizowaniu i zapewnieniu m.in.: transportu, wyżywienia itp.
OSP Podłężę wyszli z inicjatywą zabezpieczenia dworca kolejowego PKP w Podłężu. W ramach działań m.in.: dostarczali wodę pitną, rozstawili kurtynę wodną, udzielali kwalifikowanej pierwszej pomocy. Przed samym wejściem dla bezpieczeństwa rozstawiono bramki, których pilnowali wraz z policją, chroniąc tym samym stację, przed nadmiernym tłokiem. W związku z dużą ilością osób potrzebujących pomocy medycznej na miejsce zostały zadysponowane dodatkowo dwa zastępy z OSP Staniątki. W późniejszym czasie na miejsce działań zostały również zadysponowane dodatkowe siły i środki OSP z terenu gminy. W wyniku tych działań 54 osobom została udzielona kwalifikowana pierwsza pomoc, 14 osób zostało przekazanych Zespołom Ratownictwa Medycznego, 2 osoby zostały przetransportowane do szpitala przez Lotnicze Pogotowie Ratunkowe. Strażacy OSP ostatnich pielgrzymów odprawili o godz. 1:30. Do remizy wrócili po godzinie 2:00 po 14 godzinach zmagań.
OSP Czarnochowice w remizie OSP zorganizowało szpital polowy dla pielgrzymów opuszczających Campus w Brzegach w związku z dużą liczbą osób, które potrzebowało pomocy.
OSP z gminy Wieliczka realizowało wiele zadań m.in.: czuwali nad bezpieczeństwem i zabezpieczali słupy wysokiego napięcia oraz słupy oświetleniowe, zapewniali oświetlenie na drogach ewakuacyjnych i drogach dojścia, pomagali przy usuwaniu śmieci z terenu Campusu Miłosierdzia i dróg dojazdowych, udzielali kwalifikowanej pierwszej pomocy, pomagali w dostarczaniu wody i wyżywienia a także na stacjach kolejowych na których piętrzył się tłum pielgrzymów.
OSP z gminy Igołomia zabezpieczało 200 namiotów pielgrzymów w Pobiedniku Wielkim, które w wyniku porywistego wiatru zostały porwane i uszkodzone. Strażacy udzielili również niezbędnej pomocy ok 800 pielgrzymom, których namioty zostały zniszczone.
OSP Żegocina od 18.07 do 01.08.2016 przyjęła 190 pielgrzymów zagranicznych z Węgier, Francji i Włoch.
Nad bezpieczeństwem pielgrzymów czuwali strażacy ochotnicy, którzy zorganizowali również czas wolny, ponadto zabezpieczali i patrolowali parkingi i miejsca w których przebywali uczestnicy ŚDM. W dniu 27.07 zorganizowano również pokaz samochodów i sprzętu pożarniczego w jednostce OSP Żegocina oraz przedstawiono zasady działań ratowniczych w czasie zagrożeń.
OSP Gdów organizowali czas wolny pielgrzymom, w remizie OSP zorganizowali spotkanie integracyjne oraz mszę św. dla mieszkańców i pielgrzymów, która została odprawiona w garażu remizy OSP. Ponadto organizowali wyżywienie i napoje. Strzegli bezpieczeństwa pielgrzymów oraz zabezpieczali drogi przejścia grup pieszych i przejazdu.
OSP Pcim i OSP z terenu gminy Stryszawa i Sucha Beskidzka zabezpieczały zorganizowane na ich terenach koncerty, imprezy okolicznościowe i pokazy sztucznych ogni dla zagranicznych grup pielgrzymów.
OSP „Szczecin” 17 ratowników OSP i lekarz brało udział w ramach zabezpieczenia medycznego w ramach patroli pieszych i punktach medycznych podczas ŚDM w Krakowie.
Orkiestry OSP Rabka–Zdrój i Skalbmierz – zagrały koncerty dla pielgrzymów, którzy przybyli do ich miejscowości.
Serdeczne podziękowania kierujemy do wszystkich Strażaków OSP, którzy uczestniczyli w zabezpieczeniu ŚDM w całym kraju, Prezesów Zarządów Oddziałów Wojewódzkich, Powiatowych i Gminnych Związku Ochotniczych Straży Pożarnych Rzeczypospolitej Polskiej za gotowość do podjęcia służby, dyspozycyjność, pomoc i wsparcie organizacyjne.
Osobne podziękowania kierujemy również do wszystkich osób, które z życzliwością wsparły naszą społeczną służbę i przyjęły nasze wsparcie m.in. członków Komitetu Organizacyjnego, władz samorządowych i wojewódzkich, funkcjonariuszy PSP, którzy pomogli nam rozprowadzić przybyłych strażaków OSP do poszczególnych sektorów zarówno na krakowskich Błoniach jak też na Brzegach a szczególnie dla rodzin strażaków za ich zrozumienie, cierpliwość, wsparcie, życzliwość i pomoc.