”Sprawiedliwi” to osadzona w czasach II wojny światowej opowieść o Polakach, którzy z narażeniem własnego życia pomagali Żydom przeżyć wojnę. Główną bohaterką serialu jest Basia, młoda pielęgniarka, która działa w konspiracyjnej Radzie Pomocy Żydom – ”Żegocie”.
W czasie wojny, prawo niemieckie przewidywało w Polsce karę śmierci dla osób ukrywających Żydów. Znalezienie schronienia dla Żydów nie było łatwe – dzieci były umieszczane u przybranych rodzin i w domach sierot. Do zadań Rady Pomocy Żydom należało między innymi wyszukiwanie kryjówek i mieszkań dla ukrywających się Żydów oraz dostarczanie fałszywych dokumentów. Uciekinierom z getta ”Żegota” organizowała także opiekę lekarską i znajdowała rodziny, które ukrywały żydowskie dzieci. Organizacja – we współpracy z polskimi zakonami – zaopatrywała Żydów w katolickie metryki chrztu, które pomagały im ocaleć.
Postać pielęgniarki Basi, choć fikcyjna, jest sumą wielu życiorysów ludzi działających w ”Żegocie”. Barbara transportuje niemowlęta z getta do ochronki w klasztorze, wywozi starsze dzieci na wieś, zdobywa i legalizuje dokumenty, załatwia ”aryjskie papiery”…
Serial ”Sprawiedliwi” opowiada o miłości i przyjaźni. Również o zasadach, których nigdy się nie łamie, choć w sytuacjach, gdy stawką jest życie, to bardzo trudne. Nowy serial Waldemara Krzystka nie unika ujęcia wciąż drażliwego tematu polskiego antysemityzmu.
Akcja serialu rozpoczyna się przed wojną, kiedy młody projektant warszawskiego metra, architekt Stefan Kowalski, poznaje pielęgniarkę Basię. Zakochują się w sobie od pierwszego wejrzenia. Przypadkowo odnajdują w czasie wojny i biorą ślub.
Akcja serialu toczy się w czasie okupacji, ale i współcześnie. Barbara, dziś już starsza pani, zostaje odznaczona medalem ”Sprawiedliwy Wśród Narodów Świata”, przyznawanym przez izraelski Instytut Pamięci Męczenników i Bohaterów Holocaustu Yad Vashem. Na medalu widnieje napis pochodzący z Talmudu ”Kto ratuje jedno życie – ratuje cały świat”. Basia w czasie wojny uratowała siedemnaścioro Żydów, przede wszystkim dzieci.
W związku z uroczystością wręczenia odznaczenia, na którą Barbara wybiera się do Jerozolimy, w pamięci życie starszej pani i jej bliskich odżywają wspomnienia o żydowskich znajomych. Główną bohaterkę dręczą też wyrzuty sumienia, które nieco przewracają świat jej najbliższych. Wspomnienia są dla Barbary tym bardziej bolesne i wyraziste, że z wieloma ze starych znajomych Basia i Stefan przyjaźnili się – lub choćby tylko znali się jako sąsiedzi – jeszcze przed wojną.
Rolę architekta Stefana Kowalskiego gra Wojciech Solarz. W roli Basi, jego dziewczyny, potem żony, pojawią się dwie aktorki: w historycznej części filmu – Marta Chodorowska, we współczesnej – Zofia Tomaszewska-Charewicz. Rola jednego z ocalonych Żydów – Jakuba Kohna także jest obsadzona podwójnie – młodego Kohna gra Michał Parafiniuk, starszego, wybitnego skrzypka – Wojciech Pszoniak.
W jednej z głównych ról pojawia się debiutujący Jakub Mazurek, który gra Zygmunta, jednego z przyjaciół młodych Kowalskich. U jego boku jako gwiazda przedwojennego kabaretu pojawia się Anna Dereszowska.
W pozostałych rolach zobaczymy m.in.: Katarzynę Gniewkowską, Karolinę Gorczycę, Małgorzatę Buczkowską, Jana Englerta, Krzysztofa Stroińskiego, Borysa Szyca, Cezarego Morawskiego, Piotra Grabowskiego, Andrzeja Pieczyńskiego, Andrzeja Blumenfelda, Andrzeja Zielińskiego oraz Michała Żurawskiego
Zachęcamy do obejrzenia.
Na podstawie i z wykorzystaniem notki prasowej organizatora.
Adam Jankowski
