Odkryte w 2010 r. archiwum zawiera m.in. wspomnienia prezydenta dotyczące okresu okupacji i Powstania Warszawskiego. Pośród dokumentów są także: wyrok śmierci sądu PRL, korespondencja więzienna oraz artykuły pisane po zwolnieniu z więzienia traktujące m.in. o konieczności odbudowy w Polsce samorządu terytorialnego. W Archiwum Państwowym m.st. Warszawy dokumenty zostaną opracowane, poddane konserwacji i udostępnione.
Podczas uroczystości archiwum przekazała synowa prezydenta, Jadwiga Porowska.
Na spotkaniu obecny był także biograf prezydenta prof. Marian Marek Drozdowski i red. Stanisław Zieliński.
Podczas spotkania zaprezentowano pierwszy egzemplarz książki pt. ”Marceli Porowski – prezydent powstańczej Warszawy”, która wkrótce ukaże się na rynku. Publikacja została opracowana przez zespół w składzie: mgr Jadwiga Porowska, dr Elżbieta Paziewska, red. Stanisław Zieliński i prof. Marian Marek Drozdowski na podstawie odnalezionych dokumentów. Trwają także prace nad biografią.
Fragment wspomnień Marcelego Porowskiego dotyczący powstania warszawskiego zawarty w książce ”Marceli Porowski – prezydent powstańczej Warszawy”:
”Niemcy coś przeczuwali. Duży ruch powstał wśród nich w dniu 1 sierpnia jeszcze przed wybuchem Powstania, zwłaszcza na Żoliborzu, gdzie strzały pomiędzy powstańcami a Niemcami padły już przed oznaczoną godziną. Patrole sowieckie docierały do Wawra. W dniu 29 lipca tzw. Związek Patriotów Polskich przekazał przez radio moskiewskie do ludności Warszawy wezwanie do Powstania. Podobne wezwanie zawierała w dniu 30 lipca audycja (radiostacji p.m.) im. Tadeusza Kościuszki. W dniu 31 lipca widziałem się z płk. Monterem; nic o Powstaniu nie było jeszcze wiadomo. Postanowiliśmy się spotkać nazajutrz, czyli 1 sierpnia o godzinie 5-tej rano. Dowiedziałem się wtedy, że właśnie tegoż dnia o godzinie 16-ej ma wybuchnąć Powstanie. Płk Monter zastrzegł się jednak, że możliwe są jeszcze jakieś zmiany i zalecił dużą ostrożność w dzieleniu się tą wiadomością. Zaskoczyło mnie pytanie płk Montera, czy wierzę w powodzenie Powstania? Czy mogłem odpowiedzieć inaczej jak twierdząco?”
Marceli Porowski (1894-1963) – pseudonim ”Mazowiecki”, ”Wolski”, „Andrzej Sowa”. Urodził się w Woli Bystrzyckiej, był uczniem Gimnazjum w Białej Podlaskiej i w Suwałkach, absolwentem Politechniki Petersburskiej, w latach 1919-1929 Naczelnikiem Wydziału Finansów Komunalnych w Departamencie Samorządu Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, w latach 1929-1939 Dyrektorem Związku Miast Polskich. Tutaj w 1934 r. spotkał się z prezydentem stolicy Stefanem Starzyńskim. Wówczas rozpoczęła się ich przyjaźń. We wrześniu 1939 r. Starzyński mianował go delegatem na dzielnice południowe stolicy. W czasie okupacji Porowski pracował w Miejskim Biurze Dzielnicy Warszawa-Śródmieście, jako wicedyrektor Wydziału Administracyjnego i Miejskiego Biura Kontroli. Od lipca 1941 r. pełnił obowiązki Delegata Rządu m.st. Warszawy, a od 5 sierpnia 1944 r. dodatkowo Prezydenta i Komisarza Cywilnego powstańczej Warszawy. Po Powstaniu pracował w Ministerstwie Administracji Publicznej a od 1950 r. w Ministerstwie Gospodarki Komunalnej, będąc po przejściowym aresztowaniu na przełomie 1945/1946 r. pod stałą obserwacją ”bezpieki”. Aresztowano go 8 grudnia 1951 r. pod zarzutem szpiegostwa, a 10 lutego 1953 r. skazano na karę śmieci, zamienioną na dożywocie. Został zrehabilitowany w 1957 r. ze zrujnowanym zdrowiem, bez możliwości powrotu do aktywnej pracy zawodowej. Pisał artykuły na temat konieczności odrodzenia samorządu terytorialnego, odrzucane przez kolejne redakcje. W ostatnich latach życia pisał wspomnienia.
Na podstawie i z wykorzystaniem notki prasowej organizatora/agencji PR.
Sporządził:
Adam Jankowski
