Dziesiąta edycja wykładów prezentujących różnorodność stylistyczną architektury Warszawy w XIX i XX w. W obecnej edycji przedstawione zostaną założenia architektoniczne i urbanistyczne oraz ich stylistyka (gmachy użyteczności publicznej, obiekty przemysłowe, architektura sportowa i rekreacyjna, architektura mieszkaniowa, obiekty kultu), a także ich wpływ na kształt miasta i życie mieszkańców – na tle historycznym, społecznym i ideologicznym. Seminarium adresowane jest do przewodników miejskich, nauczycieli historii, języka polskiego, wiedzy o społeczeństwie, studentów kierunków humanistycznych oraz uczniów szkół ponadgimnazjalnych, z możliwością wykorzystania podczas egzaminu maturalnego z języka polskiego w nowej formule, sprawdzającej umiejętność analizy i interpretacji różnorodnych tekstów kultury, np. z architektury.
Proponujemy sześć spotkań w cyklu miesięcznym odbywających się od października 2015 r. do marca 2016 r. Udział w seminarium – jako formie doskonalenia zawodowego – zostanie potwierdzony pisemne.
Najbliższe spotkanie „Architektura sakralna (do 1939 r.)” odbędzie się 15 października br. (czwartek) o godzinie 17.00.
Jarosław Zieliński opowie o kościołach, cerkwiach, synagogach, cmentarzach i innych miejscach odzwierciedlających kulturową i religijną różnorodność przedwojennej Warszawy.
I. Lata 1840–1918
1. Świątynie rzymsko-katolickie i ewangelickie
- Budowle w stylach klasycznych (Św. Karola Boromeusza przy ul. Chłodnej, Św. Anny w Wilanowie, Wszystkich Świętych, Św. Aleksandra, Św. Karola Boromeusza na Powązkach, Imienia Jezus przy ul. Moniuszki, Narodzenia NMP przy ul. Puławskiej)
- Budowle neoromańskie (Św. Piotra i Pawła, Św. Augustyna, Św. Stanisława Biskupa)
- Budowle neogotyckie (katedra Ścięcia Św. Jana Chrzciciela, Św. Michała Archanioła i Św. Floriana, Św. Stanisława, Dzieciątka Jezus; kościół ewangelicko-reformowany na Lesznie)
- Neorenesans polski (Najświętszego Zbawiciela)
- Zmodernizowany romanizm (Niepokalanego Poczęcia NMP na Ochocie)
- U źródeł chrześcijaństwa (Serca Jezusowego na Szmulowiźnie)
2. Cerkwie
- Budowle w stylu klasycznym (cerkwie w Łazienkach i w Cytadeli)
- Neoromańska cerkiew przy szpitalu Dzieciątka Jezus
- Budowle w stylu bizantyjskim (Sobór Św. Trójcy przy ul. Długiej)
- Budowle w stylu neorusko-bizantyjskim (Marii Magdaleny, Św. Trójcy w pałacu Staszica, św. Jana Klimaka, Św. Olgi, Bł. Martyniana, Św. Michała Archanioła, Św. Apostołów Piotra i Pawła, sobór Aleksandra Newskiego)
3. Synagogi
- Gminna synagoga na Pradze
- Wielka Synagoga na Tłomackiem
- Synagogi stowarzyszeń i prywatne przy ul. Dzielnej, Gęsiej, przy pl. Grzybowskim i na Nowej Pradze
- Małe domy modlitwy (ul. Targowa 50/52 i inne)
II. Lata 1919–1939
- Kościół MB Królowej Korony Polskiej na Marymoncie
- Kościół Nazaretanek przy ul. Czerniakowskiej
- Kościół Św. Klemensa Dworzaka redemptorystów przy ul. Karolkowej
- Kościół Chrystusa Króla na Targówku
- Kościół Najczystszego Serca Marii na Grochowie
- Kościół MB Zwycięskiej na Kamionku
- Kościół Zmartwychwstania Pańskiego na Tamce
- Kościół Św. Stanisława Kostki na Żoliborzu
- Kościół Św. Józefa i Św. Jana od Krzyża na Kole
- Kościół Św. Andrzeja Boboli na Saskiej Kępie
- Gminna synagoga na Woli
Wykład: Jarosław Zieliński, historyk architektury i jeden z najbardziej cenionych współczesnych varsavianistów, autor m.in. wielotomowego Atlasu dawnej architektury ulic i placów Warszawy, albumu Warszawa zburzona i odbudowana, monografii Realizm socjalistyczny w Warszawie. Urbanistyka i architektura, przewodników historycznych i albumów po stołecznych dzielnicach, a także szeregu artykułów dotyczących historii i dziedzictwa Warszawy publikowanych m.in. na łamach „Stolicy” i „Spotkań z Zabytkami”. Ostatnio wydał Pałac Kultury i Nauki oraz wspólnie z Jerzym S. MajewskimSpacerownik po żydowskiej Warszawie.
Miejsce: Przystanek Historia Centrum Edukacyjne IPN, Warszawa, ul. Marszałkowska 21/25 (obok Trasy Łazienkowskiej).
Koordynator projektu: Sławomir Stępień, tel. (22) 860-70-50, slawomir.stepien@ipn.gov.pl
Proponowane tematy:
- Świeckie budowle użyteczności publicznej (do 1939 r.) – 12 listopada 2015
- Budownictwo przemysłowe (do 1939 r.) – 10 grudnia 2015
- Infrastruktura miejska (do 1939 r.) – 14 stycznia 2016
- Budownictwo kolejowe (do 1939 r.) – 18 lutego 2016
- Rozwój kamienic (do 1939 r.) – 17 marca 2016
Wstęp wolny
