Rozwiązania cyfrowe usprawniają zarządzanie informacją i optymalizują działalność przedsiębiorstw we wszystkich branżach i sektorach gospodarki. W nowej rzeczywistości biznesowej i w obliczu zdarzeń wywołanych pandemią transformacja cyfrowa stała się koniecznością. Jeszcze do niedawna większość firm nie była na nią gotowa, ale ta sytuacja zmienia się z dnia na dzień. W branży budowlanej cyfryzacja ma fundamentalne znaczenie, uważa Aleksander Szerner, prezes Stowarzyszenia BIM dla Polskiego Budownictwa, ekspert w dziedzinie cyfryzacji.
Świat budowlany przechodzi cyfrową transformację. Dlaczego ona jest tak ważna dla tej branży?
Nowe podejście do procesu budowlanego wynika z dynamicznie zmieniających się technologii w ostatnich dekadach. Dotyczy to wszystkich jego etapów: od koncepcji poprzez projektowanie, realizację, utrzymanie i eksploatację wybudowanego obiektu aż po jego rozbiórkę. Zmiany związane z automatyzacją produkcji nabierają szybkiego tempa dzięki wykorzystaniu narzędzi cyfrowych w celu usprawnienia zarządzania informacją, planowania produkcji i zarządzania harmonogramem prac. Na te wszystkie procesy wpływa intensywny rozwój nowych technologii takich jak: druk 3D, uczące się maszyny, drony, Big Data czy Internet rzeczy. Wśród takich innowacji wymienić można również analizy prognostyczne, rzeczywistość rozszerzoną, projektowanie generatywne oraz obrazy fotorealistyczne. Sama cyfryzacja jest rozumiana jako podnoszenie kompetencji i zdolności cyfrowych przedsiębiorstwa poprzez komputeryzację i komunikację oraz współpracę systemów informatycznych i operacyjnych.
Jakie korzyści przynosi to przedsiębiorstwom budowlanym?
Coraz intensywniejsza cyfryzacja produktów i usług na globalnym rynku powoduje znaczącą zmianę istniejących modeli biznesowych. Digitalizacja przedsiębiorstw przynosi bardzo duże korzyści związane z optymalizacją całego procesu związanego z realizacją przedsięwzięcia. Dokonuje się tego za pomocą parametrycznych modeli BIM (Building Information Modeling/Management), jako zarządzanie źródłem informacji. BIM nie jest tylko modelowaniem informacji o obiekcie, ale strategiczną zmianą w zarządzaniu informacją i komunikacją w całym cyklu życia przedsięwzięcia budowlanego. Wdrożenie w przedsiębiorstwie metody BIM jest decyzją strategiczną. Wiąże się z koniecznością zainwestowania środków finansowych w stworzenie infrastruktury IT oraz środowiska cyfrowego, które umożliwi funkcjonowanie adekwatnego oprogramowania oraz w szkolenie kadry, projektantów, inżynierów, którym przypisana zostanie rola operatorów tego nowego systemu. BIM to nowa droga przejrzystości informacji pomiędzy wszystkimi stronami zaangażowanymi w proces budowlany.
Jakie argumenty mają wpływ na podejmowanie takich decyzji w firmach?
Przedsiębiorstwo podejmuje decyzje związane z inwestowaniem w nowe technologie, wówczas gdy zwrot z takich inwestycji osiąga wartość wyższą, niż początkowe nakłady. W literaturze korzyści z wdrożenia BIM są prezentowane głównie w sposób opisowy, na podstawie oceny jakościowej. Należą do nich między innymi: ograniczenie konieczności przeprojektowywania obiektu wskutek niezgodności w dokumentacji projektowej, czyli redukcja błędów, a także przyspieszony czas realizacji przedsięwzięcia w stosunku do tradycyjnego procesu budowlanego. Powoduje to oszczędności, większą precyzję w dokumentacji projektowej, efektywniejsze zarządzanie informacją, a także poprawę komunikacji i kolaboracji pomiędzy uczestnikami procesu. Rozwiązania cyfrowe są w dużej mierze wykorzystywane przez pracowników, dlatego trzeba pamiętać, że digitalizacja ma wpływ na ludzi i ich pracę. To dotyczy zarówno usprawnienia, jak i przeszkód w zakresie wdrażania zmian związanych z cyfryzacją przedsiębiorstw. Przede wszystkim wiąże się to z zmianą kultury organizacji a także transparentności działań przedsiębiorstwa.
Wprowadzenie technik i narzędzi komputerowych BIM ułatwia też komunikację w obrębie prac na budowie?
Ostatnia dekada to czas bardzo dynamicznych zmian technologicznych w otoczeniu przedsiębiorców. Używanie smartfonów, tabletów stało się powszednie. Praca w chmurze również nie jest czymś wyjątkowym. Intensywnie rozwijają się techniki IT umożliwiające dużą mobilność pracowników uczestniczących w procesie budowlanym. Wobec tych zmian racjonalną reakcją przedsiębiorstw budowlanych jest wprowadzenie technik i narzędzi mobilności w pracy nie tylko na budowie, ale integrowanie ich z szerzej wprowadzanym w przedsiębiorstwie strategicznym systemem cyfryzacji m.in. poprzez wdrożenie założeń BIM w praktyce inwestycyjnej. System takich cyfrowych rozwiązań, powinien obejmować projektowanie, produkcję i montaż elementów związanych z realizacją przedsięwzięć budowlanych. Umożliwiając rozwój nowych modeli biznesowych, cyfryzacja wykorzystuje zasoby firmy w znacznie bardziej wydajny sposób dzięki nowym kombinacjom informacji, kapitału ludzkiego i zasobów technologicznych. Wraz z pojawieniem się bardziej zaawansowanych aplikacji, współzależności stworzone przez BIM i potrzeba współpracy stają się bardziej widoczne, a zintegrowany system staje się cyfrową platformą dla innych innowacji cyfrowych.
Różnorodność zastosowań cyfrowych narzędzi w budownictwie jest nieuniknionym kierunkiem zmiany całej branży?
Te technologie stale się rozwijają i od tego nie ma już odwrotu. Efektywność korzystania z tych narzędzi jest szczególnie doceniana w obszarze prefabrykacji. Produkcja prefabrykowanych elementów konstrukcji budowlanych wymaga przetworzenia dużego zbioru informacji o zróżnicowanym charakterze. Obejmują one podstawowe dane produkcyjne, niezbędne do celów księgowych informacje na temat zużycia materiałów, koszty produkcji technicznej, cele planistyczne, i zakupowe. Do tego dochodzą informacje logistyczne związane z przemieszczaniem materiałów i komponentów w łańcuchu dostaw, lub między magazynami i halami produkcyjnymi. Wiele przedsiębiorstw korzysta z oprogramowania wspierającego indywidualne procesy planowania i wytwarzania opracowane specjalnie dla danej firmy lub działające przy użyciu zintegrowanego systemu ERP. Funkcjonowanie tych narzędzi i ich postęp technologiczny mogą znacząco wpłynąć na produktywność i efektywność przedsiębiorstwa. Mała innowacja oraz wdrożenie technologii może szybko zmienić funkcjonowanie całego zakładu. Jednak aby taka zmiana miała znaczenie dla rozwoju firmy, konieczne jest opracowanie strategii zrównoważonej transformacji cyfrowej a następnie wdrożenia rozwiązań cyfrowych, zaprojektowanych w celu usprawnienia zarządzania informacją i planowania produkcji w zakładzie. Nasze Stowarzyszenie BIM dla Polskiego Budownictwa działa jak hub, łącząc ekspertów z różnych obszarów gospodarki, którzy zajmują się wdrażaniem metodologii BIM w firmach, a także ekspertów uczestniczących w zmianach transformacji cyfrowej. Pozwala to naszym członkom na poznanie siebie nawzajem, wymianę wiedzy, a także poprowadzenie multi-kompetencyjnych projektów bez względu w jakiej firmie prowadza swoje działania biznesowe.. Zachęcam wszystkich zainteresowanych do kontaktu i współtworzenia Stowarzyszenia BIM.
Z Aleksandrem Szernerem rozmawiała Jolanta Czudak
źródło: Liderzy Innowacyjności