Dziesiąta edycja cyklu wykładów „Z kamerą po PRL-u” kontynuuje próbę przybliżenia wybitnych polskich reżyserów filmowych i ich osiągnięć artystycznych, na tle ówczesnej rzeczywistości politycznej, społecznej i kulturowej. Spróbujemy opowiedzieć o bardzo różnych zjawiskach charakterystycznych dla powojennego kina polskiego; zarówno tych, które wprost wynikały z polityki kulturalnej tamtego okresu, jak i tych niezależnych artystycznie. Oprócz arcydzieł polskiego kina, pokazane zostaną także fragmenty filmów o jednoznacznie propagandowym zabarwieniu. Seminarium adresowane jest do nauczycieli historii, języka polskiego, wiedzy o społeczeństwie, studentów kierunków humanistycznych oraz uczniów szkół ponadgimnazjalnych, z możliwością wykorzystania podczas egzaminu maturalnego z języka polskiego w nowej formule, sprawdzającej umiejętność analizy i interpretacji różnorodnych tekstów kultury, np. filmu. Proponujemy sześć spotkań w cyklu miesięcznym odbywających się od października 2015 r. do marca 2016 r. Udział w seminarium – jako formie doskonalenia zawodowego – zostanie potwierdzony pisemne.
Najbliższe spotkanie „Kino według Aleksandra Ścibora-Rylskiego” odbędzie się 9 listopada br. (poniedziałek) o godzinie 17.00.
Aleksander Ścibor-Rylski znany jest przede wszystkim jako pisarz i scenarzysta, warto jednak przypomnieć, że w latach 60. zajmował się także reżyserią filmową. Jego związki z kinematografią na tym się nie kończyły. Pracował w zespołach filmowych, pisał opinie o scenariuszach, odegrał też ważną rolę jako aktywny i podchodzący profesjonalnie do kina uczestnik wielu komisji kolaudacyjnych. Ten profesjonalizm można dostrzec także w jego autorskiej twórczości. Utwory Ścibora-Rylskiego stały się podstawą wielu znakomitych filmów, napisał scenariusze do Człowieka z marmuru i Człowieka z żelaza, Popiołów, Cienia, Lalki. Współpracował m.in. z Andrzejem Wajdą, Jerzym Kawalerowiczem, Stanisławem Bareją, Witoldem Lesiewiczem. Na przełomie lat 50. i 60. był jednym z uczestników tzw. „buntu scenarzystów”. Uważając, że ich rola jest niedoceniana, niektórzy z nich sami zaczęli reżyserować. W pierwszych filmach Ścibor-Rylski skoncentrował się na problematyce psychologicznej, analizując relacje między ludźmi. W kolejnych sięgnął do kina gatunków, którego, podobnie jak filmu amerykańskiego, był miłośnikiem. To on przecież był autorem scenariusza do pierwszego polskiego powojennego filmu kryminalnego. Konwencję kryminału, jak również westernu i kina wojennego, wykorzystał także w swoich autorskich realizacjach. Pokazane zostaną fragmenty następujących filmów: Ich dzień powszedni (1963), Późne popołudnie (1964), Jutro Meksyk (1965), Morderca zostawia ślad (1967), Wilcze echa (1968), Sąsiedzi (1969).
Wykład: prof. dr hab. Piotr Zwierzchowski, historyk filmu (Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy), autor m.in.: Zapomniani bohaterowie. O bohaterach filmowych polskiego socrealizmu, Warszawa 2000; Pęknięty monolit. Konteksty polskiego kina socrealistycznego, Bydgoszcz 2005; Piękny sen pedagoga. Literackie i filmowe portrety świata edukacji, Kraków 2005; Spektakl i ideologia. Szkice o filmowych wyobrażeniach śmierci heroicznej, Kraków 2006; Kino polskie po roku 1989, Bydgoszcz 2007; oraz najnowszej publikacji Kino nowej pamięci. Obraz II wojny światowej w kinie polskim lat 60, Bydgoszcz 2013.
Miejsce spotkań: Przystanek Historia Centrum Edukacyjne IPN, Warszawa, ul. Marszałkowska 21/25 (obok Trasy Łazienkowskiej).
Koordynator projektu: Sławomir Stępień, tel. (22) 860-70-50, slawomir.stepien@ipn.gov.pl
Kolejne tematy:
- Barbara Sass – 7 grudnia 2015
- Filip Bajon – 18 stycznia 2016
- Robert Gliński – 22 lutego 2016
- Juliusz Machulski – 21 marca 2016
Wstęp wolny