24 lutego to w Chinach ostatni dzień obchodów Chińskiego Nowego Roku, Roku Smoka i jednocześnie Święto Lampionów. W tym dniu Chińczycy mają w zwyczaju oglądanie lampionów rozwieszonych w całym mieście i jedzenie kleistych kulek ryżowych. Jest to także dzień zagadek oraz podziwiania tańców lwów i smoków.
Kolorowe lampiony z okazji Święta Lampionów
Święto Lampionów (Święto Yuanxiao, albo Yuanxiaojie) obchodzone jest podczas pierwszej w nowym roku pełni księżyca. Przypada w piętnastym dniu pierwszego miesiąca chińskiego kalendarza księżycowego. W Chinach rozpowszechnił się zwyczaj zapalania tej nocy kolorowych lampionów, stąd nazwa – Święto Lampionów.
Świąteczne lampiony przybierają różne rozmiary i kształty. Mogą swoim kształtem przypominać płynącą rzekę, górę, pawilon, postać człowieka bądź zwierzęcia, kwiat, czy owoc. Zrobione są zazwyczaj z kolorowego papieru. Najsłynniejszy jest lampion imitujący biegnącego konia. Tradycja jego wykonania liczy ponad tysiąc lat. W środku umieszcza się wirnik i dokleja do niego wycięte z papieru konie. Płomień nagrzewa powietrze w lampie, powodując jego cyrkulację, ta z kolei wprawia wirnik w ruch, a przyczepione do niego papierowe wycinanki sprawiają wrażenie galopujących koni. Jeśli weźmiemy kilka takich lampionów, to po ich zapaleniu, nagle poczujemy jakbyśmy byli otoczeni przez całe stado rozpędzonych koni.
Zagadki pod lampionami
Jedną z form rozrywki, od czasów panowania dynastii Song, jest umieszczenie w lampionach zagadek lub wierszyków. Takie połączenie lampionów z zagadkami stało się powszechną praktyką w czasach dynastii Ming i obecnie stanowi jeden ze zwyczajów Święta Lampionów.
W starożytnych Chinach Święto Lampionów było zawsze przepełnione romantyczną atmosferą. Kobiety, które w dni powszednie zazwyczaj przebywały w domu, tego dnia mogły wyjść na zewnątrz, by podziwiać lampiony i odgadywać zagadki, co stwarzało również okazję do spotkania i poznania przez nie młodych mężczyzn. Wiele kobiet i mężczyzn z tej okazji nie tylko pokazywało swój talent w odgadywaniu zagadek i oceniało się nawzajem, była to również chwila, by znaleźć i poznać swojego przyszłego partnera. W tamtych czasach Święto Lampionów stwarzało ludziom okazję do wyrażenia swoich uczuć. Można więc powiedzieć, że w dawnych Chinach święto to było, swego rodzaju, odpowiednikiem współczesnych Walentynek. Dzisiejsze Święto Lampionów już dawno straciło to znaczenie. Dziś z tej okazji w wielu parkach i placówkach kultury w całych Chinach odbywają się pokazy lampionów i konkursy odgadywania zagadek, które przyciągają całe rodziny. Osoby, które rozwiążą zagadkę, zazwyczaj wygrywają drobny upominek.
„Smaczne” Święto Lampionów
Główną tradycją kultywowaną podczas Święta Lampionów jest jedzenie ryżowych kuleczek yuanxiao w świetle lampionów. Stąd inna nazwa tego święta – Yuanxiao.
Zwyczaj jedzenia kulek ryżowych pochodzi jeszcze z okresu panowania dynastii Song (960−1279). Wtedy to bowiem po raz pierwszy pojawiły się na stołach te świąteczne smakołyki i tak przypadły wszystkim do gustu, że na stałe wpisały się w świąteczną tradycję. Yuanxiao to gotowane w wodzie okrągłe kuleczki z kleistej mąki ryżowej nadziewane przeróżnymi specjałami. Może to być nadzienie z pasty sezamowej, czekoladowej, fasolowej, owocowej i innych. W północnych Chinach nazywa się je yuanxiao, a na południu – tangyuan lub tangtuan.
Chińczycy jedzą kulki z kleistego ryżu podczas Święta Lampionów, bez względu na to, czy nazywają się yuanxiao czy tangyuan, bo obie nazwy oznaczają „jedność” i symbolizują zjednoczenie całej rodziny. Spożywanie kulek niesie ze sobą piękne życzenia harmonii i szczęścia w nowym roku.
Tańce smoków i lwów
W niektórych częściach Chin, Świętu Lampionów towarzyszą również tradycyjne ludowe tańce smoków i lwów. Wyobrażenie smoka pochodzi ze starożytności. Reprezentuje on pomyślność, szlachetność, odwagę i władzę w Chinach. Mówi się, że smok może latać wśród chmur i kropel deszczu, odpędza nieszczęścia i przynosi błogosławieństwo oraz symbolizuje pomyślność. Ludzie wykonują tańce smoków, prosząc w ten sposób o pokój i dobre zbiory.
Lew ma majestatyczny wygląd, cechują go energiczne ruchy i zmienne zachowanie. Istnieje w Chinach wiele różnych legend, które dodają tajemniczości tańcowi lwa. Ludzie wierzą, że lwy są bestiami symbolizującymi pomyślność, więc tańce lwów także mogą przynieść pomyślność i dużo szczęścia. Taniec lwów możemy zobaczyć też w czasie innych tradycyjnych chińskich świąt, m.in. Święta Wiosny. W południowych prowincjach Chin tańce lwów wykonywane są przy akompaniamencie gongów, bębnów i petard. Ludzie w ten sposób świętują i modlą się o szczęście.