Prezydent Chorwacji Kolinda Grabar-Kitaroyić przybyła do Polski na zaproszenie Andrzeja Dudy, prezydenta RP.
Tematami rozmów prowadzonych w Pałacu Prezydenckim w Warszawie były:
1. Współpraca państw, które przystąpiły do Unii Europejskiej w roku 2004 i później, w formacie ABC – Adriatyk, Bałtyk, Morze Czarne
Z polskiej perspektywy byłaby to kontynuacja idei Międzymorza autorstwa Józefa Piłsudskiego. Obecne rozmowy o współpracy w formacie ABC są prowadzone z inicjatywy prezydenta Chorwacji, pani Kolindy Grabar-Kitarović.
Chorwacja jest zainteresowana sformalizowaniem i realizacją projektu współpracy regionalnej, który obejmie:
- państwa Grupy Wyszehradzkiej (Polska, Czechy, Słowacja i Węgry),
- trzy państwa bałtyckie (Litwa, Łotwa, Estonia),
- dwa państwa adriatyckie (Chorwacja i Słowenia),
- dwa państwa Morza Czarnego (Rumunia i Bułgaria).
Na obecnym etapie współpraca będzie dotyczyła energetyki i infrastruktury transportowej.
Andrzej Duda: – To są przede wszystkim inwestycje w infrastrukturę drogową, kolejową i energetyczną. Generalnie transport i energetyka. Jeżeli chodzi o transport, ta współpraca już jest realizowana przez PKP Cargo. Jeżeli chodzi o infrastrukturę transportową, to są polskie inwestycje w port w Rijece.
Można domniemywać, że również w innych kwestiach, państwa Międzymorza będą zajmowały jednolite stanowisko na forum Unii Europejskiej.
Pani Kolinda Grabar-Kitarović zapowiedziała, że w kwestiach politycznych i gospodarczych jej kraj będzie występował w Brukseli razem z Polską.
2. Wspólne stanowisko przed szczytem NATO, który odbędzie się 8 i 9 lipca 2016 r. w Warszawie
Pani prezydent Kolinda Grabar-Kitarović poinformowała, że Chorwacja jest żywotnie zainteresowana szybkim przyjęciem do NATO sąsiadującej z nią Czarnogóry.
Czarnogóra graniczy z rejonem Dubrownika.
Dubrownik stanowi część Chorwacji, ale jest oddzielony od reszty państwa przez niewielki skrawek linii brzegowej Adriatyku, należący do Bośni i Hercegowiny.
W perspektywie długookresowej Chorwacja jest zainteresowana obecnością militarną Stanów Zjednoczonych w Europie, w ramach paktu NATO. Obecnie NATO nie ma w Europie sił zdolnych do skutecznego reagowania na zagrożenia z południa i ze wschodu.
Zdaniem Andrzeja Dudy, ta sytuacja ulegnie zmianie na skutek decyzji podjętych na warszawskim szczycie NATO.
Mówiąc o szczycie NATO, Andrzej Duda stwierdził: – Powinien on odnosić się do bezpieczeństwa naszej części Europy, a więc wschodniej flanki NATO, ale także i flanki południowej. To bezpieczeństwo powinno być w istotnym stopniu wzmocnione. Właśnie jeżeli chodzi o zdolności obronne, zdolności do odstraszania.
3. Kryzys migracyjny
Pani Kolinda Grabar-Kitarović jest krytyczna wobec niemieckiej polityki przyjmowania uchodźców. Uważa, że obowiązkiem każdego państwa jest troska o własne i wspólne bezpieczeństwo. Opinie prezydentów Chorwacji i Polski w kwestii imigrantów są zgodne.
Andrzej Duda: – Trzeba starać się ze wszystkich sił likwidować przyczyny migracji. Trzeba prowadzić w tym zakresie skuteczną politykę europejską, a więc w ramach Unii Europejskiej. Powinny być podejmowane konkretne działania, w postaci zapobiegania temu, żeby nadchodziły kolejne fale migracyjne. Problem rozwiązania konfliktu w Syrii to jedno. Ja osobiście uważam, że tutaj w znacznie większym stopniu powinna zacząć działać Organizacja Narodów Zjednoczonych. Drugie, to wsparcie dla tych państw, które mają na swoim terenie obozy uchodźców. Tak, żeby zapewnić w tych obozach godne warunki życia.
Tekst i zdjęcia: Robert Ostrowski