Muzeum Niepodległości w Warszawie oraz Fundacja Willa Polonia zapraszają na wernisaż wystawy „Marian Kratochwil. Kresy w sercu i na emigracji”, który odbędzie się w piątek 21 października 2022 roku, o godz. 17.00 w Pałacu Przebendowskich/Radziwiłłów. Wystawa jest prezentacją ponad 60 prac artysty ze zbiorów prywatnych senatora Jana Sęka, które nie były jeszcze upublicznione.
Marian Kratochwil to artysta mniej znany szerszemu gronu odbiorców. Choć jego prace – obrazy, rysunki i grafiki znajdują między innymi w największych muzeach takich jak Muzeum Narodowe w Warszawie, Poznaniu, Krakowie, Gdańsku czy Bibliotece Jagiellońskiej nie są prezentowane szerokiej publiczności. Kratochwil od 1940 roku aż do śmierci swoje życie związał z Wielką Brytanią a szczególnie z Londynem, dlatego też, jako malarz emigracyjny w czasach PRL-u nie cieszył się szczególnym uznaniem.
Marian Kratochwil dość wcześnie, bo już po ukończeniu gimnazjum uległ wpływowi i czarowi J. Chełmońskiego. W 1926 roku zaczął pobierać lekcje rysunku u znanego malarza Stanisława Batowskiego we Lwowie. Młody artysta odkrył w tym czasie pejzaż i tematykę ludową – jego rysunki wykonywane do 1936 roku w Podkamieniu obrazują kresowy świat Podola i Wołynia. Te niewielkich rozmiarów prace to studia anatomiczne rąk i stóp a także ludzkich typów ludowych i etnicznych. Przedstawienia starców to ukłon w stronę holenderskich mistrzów doby baroku. Artysta szkicuje również zwierzęta i architekturę miasteczek. Jest on bacznym obserwatorem kresowego życia, jego rysunki cechuje bardzo dokładnie dopracowana kreska, wręcz akademicka, ale zdarzają się również prace rysowane szybko, ekspresyjnie. W latach 30. XX wieku artysta zaczął malować obrazy. Są to przeważnie pejzaże utrzymane w konwencji prac Jana Stanisławskiego, o stonowanej kolorystyce, oszczędne w detalu. Kratochwil był wysublimowanym kolorystą, nie interesowało go samo przedstawienie, tylko operowanie plamą barwną. Jego kompozycje są swobodne, dalekie od realizmu. Tworzą one samodzielną silnie przetworzoną wizję rzeczywistości. Tym samym artysta kreuje swoisty bardzo polski typ malarstwa olejnego. W okresie tym daje się zauważyć silnie rozgraniczenie pomiędzy rysunkami – realistycznymi a obrazami opartymi na odważnym kolorycie, ale nie wulgarnym, wręcz przeciwnie subtelnym i delikatnym.
Wystawę podzielono tematycznie biorąc pod uwagę miejsca pobytu artysty. Zaakcentowano więc jego międzywojenne podróże po Kresach oraz okres warszawski. Następnie Szkocję gdzie przebywał podczas II wojny światowej. Kolejnym miejscem jego zamieszkania był Londyn gdzie pracował do śmierci w 1997 roku. Ważne w twórczości Artysty były też częste podróże do Hiszpanii, a powstałe w ich wyniku prace zostały uhonorowane w postaci nazwania jego imieniem jednej z ulic w Granadzie oraz przyznaniem mu orderu Izabeli Katolickiej. Wystawa stwarza niecodzienną możliwość zapoznania się z nieznanymi dotąd pracami Artysty i będzie prezentowana w Muzeum Niepodległości do 4 listopada 2022 roku.
21 października 2022 roku, godzina 17.00
Muzeum Niepodległości
Pałac Przebendowskich/Radziwiłłów
al. Solidarności 62
źródło: Muzeum Niepodległości